معمولا شنیده ایم که “گله های یکنواخت” به عنوان گله های سالم تری در نظر گرفته می شوند. آیا عدم یکنواختی، نشان دهنده عملکرد ضعیف یا در واقع مشکلات رفاهی پرندگان است؟ اگر این نظرات درست باشد، آیا کاری وجود دارد که بتوانیم برای کنترل یا حتی بهبود یکنواختی طیور انجام دهیم؟ همه اینها سوالاتی هستند که ممکن است یک پرورش دهنده در ذهن خود داشته باشد و البته نیاز به پاسخ های مناسب و عملی برای آنها دارد، به خصوص اگر هزاران جوجه با یکنواختی پایین را از هچری دریافت کند!
در این مقاله قصد داریم ابتدا به تعریف یکنواختی در گله طیور و اهمیت و عوارض آن بپردازیم سپس دلایل عدم یکنواختی و روش های پیشگیری از این موضوع را بررسی کنیم.
یکنواختی ضعیف بر عملکرد و رفاه همه طیور، اعم از طیور تخمگذار و طیور گوشتی تأثیر می گذارد. اما ما در این مقاله بر جوجه های گوشتی تجاری تمرکز خواهیم کرد، زیرا مسائل یکنواختی در این دسته از پرندگان رایج تر است.
بزرگترین چالش برای پرورش طیور به صورت مدرن، دستیابی به جوجه های سالم و گله هایی با یکنواختی بالا است، اما برای درک اهمیت یکنواختی، باید آن را تعریف و اندازه گیری کنیم.
یکنواختی بالا در گله به این معنی است که اکثر پرندگان در محدوده ای با وزن بدنی شبیه به هم قرار داشته باشند و تفاوت زیادی بین بزرگترین و کوچکترین پرنده وجود نداشته باشد. ما به گله جوجه های گوشتی که از نظر اندازه، وزن و سن تقریبا یکسان هستند، «گله یکنواخت» می گوییم.
یکنواختی گله جوجه های گوشتی را می توان با اندازهگیری میانگین وزن بدن گله و مقایسه آن با محدوده وزن پرندگان سنجید و یا با یک عبارت آماری که ضریب تغییرات نامیده می شود توصیف کرد.یک گله جوجه های گوشتی با ضریب تغییرات (CV) حدود 10 الی12%، یکنواخت در نظر گرفته می شود.علاوه بر وزن کردن، بازرسی بصری نیز می تواند برای ارزیابی یکنواختی و مقایسه اندازه و شکل پرندگان در یک گله استفاده شود.
یکنواختی در گله های گوشتی عامل مهمی برای پرورش موفق است. با یک درصد یکنواختی مناسب، ضریب تبدیل خوراک بهبود یافته، گوشت با کیفیت بهتر تولیدشده و مشکلات سلامتی کمتری به وجود می آید که همگی به تولید موفق، کمک می کنند.
عدم یکنواختی در گله فشار زیادی را بر مدیریت فارم وارد می کند، زیرا برای به حداکثر رساندن عملکرد خود، باید پرندگان با کیفیت بالا تحویل دهند و همزمان ضریب تبدیل خوراک را تا حد امکان پایین نگه دارند. یکنواختی خوب امکان مدیریت گله را با کمترین میزان تلفات و بهترین ضریب تبدیل خوراک را فراهم می کند.
یکنواختی طیور مهم است زیرا برنامه های پرورشی (برنامه های تغذیه ای و نوری) باید برای کل گله اعمال شود، اما پرندگان کوچکتر و کمتر رشد یافته نیاز به نوع دیگری از برنامه پرورشی، نسبت به پرندگان بزرگتر و رشد یافته دارند. بنابراین اگر گله یکنواخت باشد، برنامه ارائه شده برای تعداد بیشتری از پرندگان بهینه خواهد بود.
اما این عدم یکنواختی از کجا می آید و چه چیزی آن را بدتر می کند؟
هنگام انتخاب پرندگان برای گله جوجه های گوشتی، مهم است که پرندگانی را انتخاب کنید که ویژگی های مشابهی مانند اندازه، رنگ پر و نوع بدن داشته باشند. این امر تضمین می کند که پرندگان با سرعت یکسانی رشد کنند و همزمان به وزن مورد نظر خود برسند. همچنین باید پرندگان را از یک نژاد یا سویه انتخاب کنید زیرا باعث می شود که آنها از نظر ژنتیکی مشابه باشند و نرخ رشد مشابهی داشته باشند.
نکته مهم دیگر این است که در طول دوره پرورش، دسترسی همه جوجه ها به غذا، آب و گرما یکسان باشد. این مسئله کمک می کند تا اطمینان حاصل شود که همه جوجه ها با سرعت مشابهی رشد می کنند و همزمان به وزن مورد نظر خود می رسند و همینطور مهم است که وزن هر جوجه را به صورت جداگانه کنترل کنید تا مشکلات سلامتی یک پرنده قبل از تبدیل شدن به مشکل برای کل گله به سرعت برطرف شود.
عدم یکنواختی در گله جوجه های گوشتی می تواند ناشی از عوامل مختلفی مثل ژنتیک، تغذیه، شرایط محیطی، شیوه های مدیریتی و بیماری باشد. ژنتیک می تواند باعث شود پرندگان سرعت رشد متفاوتی داشته باشند، تغذیه می تواند بر سرعت رشد پرندگان و همچنین اندازه و یکنواختی آنها تأثیر بگذارد، محیط می تواند به دلیل نوسانات دما یا تهویه ضعیف در خانه باعث رشد متفاوت پرندگان شود، اقدامات مدیریتی مانند محدودیت خوراک یا تراکم بیش از حد ممکن است منجر به رشد ناهمگون و یا مشکلات سلامت پرندگان شودو در نهایت، بیماری میتواند باعث به رشد پرندگان با سرعتهای مختلف و یا مرگ و میر منجر شود.
در ادامه این عوامل را بررسی خواهیم کرد.
انتخاب نژاد مناسب جوجه ها و تهیه آنها از یک جوجه کشی معتبر به اطمینان از یکنواختی گله جوجه های گوشتی کمک می کند.
پیشنهاد می کنیم برای کمک به انتخاب یک جوجه یکروزه مرغوب و باکیفیت مقاله ویژگی های جوجه یکروزه با کیفیت را حتما مطالعه بفرمایید.
یکنواختی گله با توجه به اینکه یک پرنده هر روز چه می خورد و چه مقدار می خورد شروع می شود، همیشه قبل از ورود جوجه ها، آب و غذای کافی را فراهم نمایید. یک جیره غذایی متعادل برای حفظ یکنواختی در گله ضروری است. تغذیه از یک جیره غذایی با کیفیت که تمام نیازهای تغذیه ای پرندگان را برآورده می کند، به اطمینان از رشد یکسان همه پرندگان کمک می کند.
استفاده از خوراک مغذی با مواد بسیار قابل هضم و با کیفیت خوب و حداقل سطح ضد مغذیها و همچنین استفاده از آنزیم در خوراک طیور بهترین رویکرد برای جلوگیری از عدم یکنواختی طیور است.
برای اطلاعات بیشتر در ارتباط با تغذیه جوجه های گوشتی توصیه می کنیم مقاله همه چیز درباره تغذیه مرغ گوشتی و روش های تولید دان در مرغداری را از دست ندهید.
علاوه بر استفاده از جیره غذایی مناسب،با فرض اینکه خوراک حاوی تمام مواد مغذی موردنیاز باشد، باید روی رساندن خوراک به هر پرنده، به صورت مساوی تمرکز کنیم.
اگر فضای دانخوری کافی وجود نداشته باشد رفتارهای غذایی پرخاشگرانه به طیور آموخته می شود. ، پرندگان تهاجمی تر، پرندگان ترسوتر را کنار می زنند. در نتیجه، پرندگان ترسو به اندازه کافی وزن اضافه نمی کنند و پرندگان پرخاشگر ممکن است بیش از حد وزن اضافه کنند.
برای حل این مشکل باید اقدامات زیر را انجام داد:
شرایط نامناسب شروع جوجه ریزی معمولاً از مهمترین عوامل یکنواختی ضعیف است. در طول 10 روز اول، جوجه ها روزانه 20 درصد وزن خود را افزایش می دهند، مشروط بر اینکه مجبور نباشند برای زنده ماندن تلاش کنند. هنگامی که جوجه ها برای زنده ماندن تلاش می کنند، از انرژی موجود برای حفظ عملکردهای حیاتی بدن به جای رشد استفاده می کنند. حفظ دما در محدوده بهینه، به سالم ماندن و رشد یکنواخت گله کمک می کند
دمای کف بتنی باید حدود 28 تا 29 درجه سانتیگراد و دمای بستر 32 درجه سانتیگراد باشد. کف سرد مشکلات زیادی را برای جوجه ها ایجاد می کند. سرما از طریق پا وارد بدن جوجه می شود و در نهایت جوجه روی زمین می نشیندو سطح بزرگی از بدن جوجه در معرض کف سرد قرار میگیرد، در این حالت جوجه از خوردن و آشامیدن خودداری می کند و یکنواختی گله کمتر خواهد شد. کف سرد سالن پرورش، همچنین مسئولِ رشد ضعیف روده و در نتیجه جذب ضعیف مواد مغذی و مشکلات بیشتر سلامت روده هستند. بنابراین به یاد داشته باشید که از پیش گرم کردن سالن هزینه نیست بلکه سرمایه گذاری خواهد بود.
نظارت منظم بر سلامت طیور می تواند به شناسایی مشکلات در مراحل اولیه کمک کند و اجازه می دهد اقدامات اصلاحی قبل از جدی شدن و ایجاد مشکلات قابل توجه در یکنواختی گله انجام شود. مشکلات بهداشتی تأثیر متغیری بر یکنواختی دارد.
قبل از ورود جوجه ها باید تمیز کردن و ضدعفونی به درستی انجام شود تا باکتری یا ویروس، از گله های قبلی وجود نداشته باشد. مواد بستر باید به خوبی ضدعفونی شود، زیرا می تواند سلامت روده را تهدید کنند. استفاده از پروبیوتیک ها می تواند برای میکرو فلور طبیعی و سلامت روده مفید باشد. 50 جوجه از هر کدام از سه مکان مختلف نمونه برداری کنید و با لمس شکم جوجه آزمایش آب و غذا انجام دهید. پس از 24 ساعت جوجه ریزی، بیش از 95 درصد جوجه ها، باید در معده خود مقدار مناسبی غذا و آب داشته باشند. کنترل کوکسیدیوز نیز بسیار مهم است. این بیماری به شدت بر یکنواختی تأثیر می گذارد.
واکسیناسیون جوجه های گوشتی در برابر بیماری های رایج، میتواند منجر به بهبود سلامت کلی و نرخ رشد یکنواخت در میان گله شود.
عدم یکنواختی در گله جوجه های گوشتی می تواند اثرات منفی متعددی بر سلامت و عملکرد پرندگان داشته باشد. عدم یکنواختی می تواند منجر به افزایش سطح استرس، افزایش رقابت برای غذا و آب و ضریب تبدیل خوراک ضعیف تر شود. FCRبه شدت تحت تأثیر عدم یکنواختی یک گله قرار می گیرد و در نتیجه سودآوری کمتر می شود.
عدم یکنواختی گله همچنین می تواند منجر به افزایش تلفات به دلیل رفتار تهاجمی تر در بین پرندگان و افزایش مشکلات پا به دلیل توزیع نابرابر وزن شود. علاوه بر آن می تواند منجر به کاهش عملکرد کلی گله به دلیل نرسیدن پرندگان به نرخ رشد مطلوب خود شود و در نهایت، عدم یکنواختی می تواند منجر به افزایش خطر شیوع بیماری به دلیل ازدحام بیش از حد و تهویه ضعیف شود. انواع مختلف بیماری های روده ای و سایر بیماری ها به راحتی می توانند گله را آلوده کنند و منجر به خسارات اقتصادی زیادی می شود.
به یاد داشته باشید “یکنواختی مساوی سود است” همواره سعی کنید حداکثر یکنواختی را، برای به حداکثر رساندن سود داشته باشید.
یکنواختی بالا در گله به این معنی است که اکثر پرندگان در محدوده ای با وزن بدنی شبیه به هم قرار داشته باشند و تفاوت زیادی بین بزرگترین و کوچکترین پرنده وجود نداشته باشد
عدم یکنواختی در گله جوجه های گوشتی می تواند ناشی از عوامل مختلفی مثل ژنتیک، تغذیه، شرایط محیطی، شیوه های مدیریتی و بیماری باشد.
عدم یکنواختی می تواند منجر به افزایش سطح استرس، افزایش رقابت برای غذا و آب و ضریب تبدیل خوراک ضعیف تر شود.